Stedelijk Museum Schiedam: puur natuur.

"Ik ben in het Stedelijk Museum in Schiedam geweest", zei Marjolijn. De expositie van Herman de Vries. Heel bijzonder en mogelijk ook iets voor jou.

Een goed advies neem ik graag ter harte en dus stond ik vanochtend om 10.15 uur voor de kassa van het Stedelijk in Schiedam. "U bent de eerste", zei de lieftallige kassiëre. Dat heb ik dit jaar al meer gehoord ( erwtensoep op Nieuwjaarsochtend in Willemstad ). 

Ja, soms ben ik een vroege vogel.

Het opvallende van dit museum is dat het 2 kanten kent, die alleen met elkaar verbonden zijn via de begane grond. Daartussenin liggen foyer / winkel en garderobe.

Dat het hier een oude kerk betreft is te zien aan de nog altijd aanwezige en hoogverheven preekstoel.

Maar goed, ik kom voor Herman de Vries en dus ga ik op reis door de 4 verdiepinugen aan mijn rechterkant. In de grote witte en helder verlichte zalen wordt al snel duidelijk dat voor Herman "natuurlijke materialen" en "herhaling" van belang zijn.

Soms heel eenvoudig: blaadjes op karton laten dwarrelen. En dan weer met veel geduld blaadjes ordenen, als betreft het een militaire parade. Chaos en ordening lees ik er vanaf.

Erg boeiend ( jarenlang heb ik gestreden tegen voortwoekerende braamstruiken met hun agressieve doornen ) vind ik de takken met doornen ( hier van  rozen ) aan de muur. Geen collage om aan te raken.

In een andere zaal komt de geur van rozen mij tegemoet. Op de vloer ligt een grote massa knopjes van wilde rozen. Een indrukwekkend tapijt. Ik onderdruk de neiging om er over heen te gaan lopen. Ben al blij dat ik hier vrij mag fotograferen

Op de achterwand een aantal grote monochrome schilderijen. Herman heeft hier geen verf gebruikt, maar gepigmenteerd as.

Herman, zo blijkt, is dol op het verzamelen van van alles uit de wereld van de natuur. Hij ordent en rubriceert ook graag.

 Het meest bijzondere zie en ervaar ik in de prachtige oude zolderruimte. Het voelt niet meer als een museum. Meer als een kapel.

Er staat een beeldscherm waarop hij toelicht wat hier zoal te zien is. Hij heeft op zijn reis door Nepal geneeskrachtige kruiden verzameld en deze meegenomen naar huis. Ook hier worden geduld en zorgvuldigheid zichtbaar.

Hij heeft ook wel iets van een oude wijze man met zijn grote witte baard en zijn enthousiaste manier van vertellen. Het voelt of hij op dit moment hier aanwezig is.

Hij vertelt verder over de verschillende peulvruchten en zaden die hij op de markt in Katmandu heeft verzameld. Gelukkig zijn er op deze zolder geen vogels. Ook zij zouden het prachtig gevonden hebben.

Het meest indrukwekkende is de collectie sikkels. Een van de oudste gereedschappen om planten mee te oogsten.

 Met daarachter een 4-tal lijsten met daarin de 4 belangrijkste heksenplanten, zoals de Bella Donna ( giftige bessen, slaapmiddel ), het Moederkoren ( wee-bevorderend ) en de Valeriaan ( kalmerend ). De vierde is mij ontschoten.

Als ik later door de andere zijde van het museum loop, waar de tentoonstelling "Ik hou van Holland" wordt gehouden bemerk ik dat er veel weerstand opkomt tegen al dat oude werk en de bijbehorende oude verhalen. 

De moderne maatschappij na 1945. Op de een of andere manier kost het mij veel energie om hier rond te lopen en ik hou het al snel voor gezien.

Ik verlang naar de ruimte, de stilte, de schoonheid van de zolder met de planten, kruiden en sikkels. Als ik boven kom ( beneden is het inmiddels erg druk ) ben ik nog alleen.

Ik ga voor enige tijd zitten en wordt geraakt door wat hier voelbaar en zichtbaar is. Het heeft iets sacraals. Net als de maker. Terug naar een vergeten bron.

Ik hou van het werk van Herman de Vries. Voor mij is hij een oude wijze, een sjamaan.

Marjolijn bedankt.